จากข้อมูลใน Propolis: A Gift from Nature พบว่าสารสกัดโพรโพลิส (Propolis extract) มีสารสำคัญที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยามากมาย เช่น กรดคาเฟอิกฟีนิลเอสเทอร์ (Caffeic acid phenethyl ester (CAPE)), กาแลนจิน (Galangin) เป็นต้น โดยฤทธิ์ที่ช่วยในการบรรเทาอาการเจ็บคอที่เกิดจากการติดเชื้อหรืออักเสบในลำคอ จะเป็นฤทธิ์ในการต้านเชื้อจุลชีพ (Antimicrobial activity) เช่น เชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา รวมทั้งฤทธิ์ต้านการอักเสบ (Anti-inflammatory activity)(1)
ข้อมูลงานวิจัย Antibacterial Properties of Propolis พบว่าสารสกัดโพรโพลิสออกฤทธิ์ต้านเชื้อจุลชีพ ดังนี้(2)
- ช่วยรบกวนศักย์ไฟฟ้าของเยื่อหุ้มเซลล์ (Disturbance of the membrane potential)
- ช่วยเพิ่มความสามารถในการซึมผ่านของเยื่อหุ้มเซลล์ (Increase in cell membrane permeability)
- ช่วยลดการเคลื่อนที่ของเซลล์ (Decreasing cell mobility)
- ช่วยลดการสร้างพลังงานในรูปเอทีพี (Reduction of ATP production)
- ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย(Inducing the activity of the body’s immune system)
จากกลไกข้างต้นของโพรโพลิส จึงกล่าวได้ว่าสารสกัดโพรโพลิสช่วยในการต้านเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ และช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอที่มีสาเหตุเกิดจากการติดเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรียและเชื้อราในลำคอได้
นอกจากนี้ยังมีการวิจัย Antimicrobial activity of propolis extract on bacteria isolated from nasopharynx of patients with upper respiratory tract infection admitted to Central Hospital, Benin City, Nigeria ในปี 2010 ณ โรงพยาบาล Central Hospital มหาวิทยาลัย Benin เกี่ยวกับฤทธิ์ต้านเชื้อจุลชีพของสารสกัดโพรโพลิส โดยทำการวิจัยในผู้ป่วยที่ติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบนจำนวน 250 คน เกี่ยวกับประสิทธิภาพของสารสกัดโพรโพลิสในการต้านเชื้อที่แยกจากลำคอของผู้ป่วย โดยหลังจากการทดสอบพบว่าสารสกัดโพรโพลิสมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่พบบ่อยในทางเดินหายใจส่วนบนและเป็นเชื้อที่แยกออกจากลำคอของผู้ป่วยได้จริง(3)
พร้อมทั้งยังมีงานวิจัย Anti-influenza virus effect of some propolis constituents and their analogues (esters of substituted cinnamic acids) ที่พบว่าสารสกัดโพรโพลิสมีฤทธิ์ในการต้านเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (Influenza virus) เช่น A/H1N1 และ A/H3N2 และเชื้อราได้(4)
ข้อมูลข้างต้นจึงกล่าวได้ว่า สารสกัดโพรโพลิสมีฤทธิ์ในการต้านเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา จึงช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอที่มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อในลำคอ รวมทั้งสารสกัดโพรโพลิสมีความปลอดภัย เพราะเป็นสารสกัดจากธรรมชาติและมีการใช้มาอย่างยาวนาน
แหล่งที่มา
-
Athikomkulchai S. Propolis: A Gift from Nature. Thai Pharm Health Sci J. 2008; 3(2): 286-95.
-
Przybylek I and Karpinski TM. Antibacterial Properties of Propolis. Molecules. 2019, 24(11), 2047.
-
Ophori EA and Wemabu EC. Antimicrobial activity of propolis extract on bacteria isolated from nasopharynx of patients with upper respiratory tract infection admitted to Central Hospital, Benin City, Nigeria. AFC J MICROBIOL RES. 2010; 4(16): 1719-23.
-
Serkedjieva J, Manolova N and Bankova V. Anti-influenza virus effect of some propolis constituents and their analogues (esters of substituted cinnamic acids). J Nat Prod. 1992; 55(3): 294-302.